Presentatie Jo Rademakers “Het verleden en de toekomst van ons universum”.

Dit bericht is geplaatst op

Op 13 januari hebben wij een lezing gehad van de heer Jo Rademakers over het onderwerp:

“Het verleden en de toekomst van ons universum”.

 

Jo nam ons terug in de tijd en begon met de oerknal, die zo’n 13.7 miljard geleden plaatsvond. Deze theorie werd door de Belgische professor Georges Lemaitre in 1930 opgesteld, en wordt pas sinds ca. 50 jaar algemeen aanvaard in de wetenschap. Het heelal bestond kort na de oerknal  uit alleen Waterstof en Helium atomen. Onder invloed van de zwaartekracht ontstonden uit deze gaswolken sterren en sterrenstelsels. Je hebt zware en lichte sterren (alles is uiteraard relatief). De zware sterren hebben maar een korte levensduur; na enkele miljoenen jaren komt er een eind aan hun bestaan, omdat ze snel alle energie opgebruikt hebben. Ze laten wel de rest van de atomen na, waaruit uiteindelijk planeten konden ontstaan, en ook de elementaire bouwstenen van al het leven.

 

Dit was een lezing van de grote getallen, waar wij ons geen voorstelling van kunnen maken. Nog steeds worden er sterrenstelsels en sterren gevormd. Er wordt geschat dat er ongeveer 30 triljard sterren zijn. Een triljard is 1 gevolgd door 21 nullen, of 1.000.000.000.000.000.000.000 sterren! Er zijn ongeveer 200 miljard sterrenstelsels met ieder 100 – 200 miljard sterren. Daar werden we wel even stil van, en we voelden ons heel erg nietig.

Tot onze grote opluchting blijkt onze zon een lichte ster te zijn en bestaat in totaal ca. 10 miljard jaar. De zon bestaat al ca. 4.5 miljard jaar en heeft derhalve nog ca. 5.5 miljard te gaan, en zal uiteindelijk als witte dwerg eindigen. De zon zal na 3 miljard jaar steeds warmer worden, waardoor leven op aarde onmogelijk wordt.

 

Vervolgens vertelde Jo iets over het leven op aarde. De eerste levensvormen zijn ongeveer 4 miljard jaar oud. Het is niet zeker hoe en waar dit ontstaan is. Is het op aarde ontstaan ? Of via een komeet en/of asteroïde op aarde beland ?

In het begin ging de ontwikkeling uiterst langzaam. De stap van een-celligen naar meer-celligen duurde ongeveer drie miljard jaar. Maar daarna ging het steeds sneller, tot 65 miljoen jaar geleden een grote meteoriet met een doorsnee van zo’n 15 KM op de Aarde botste in de buurt van het Mexicaanse Yukatan. Dit betekende het einde van ongeveer 70 % van alle levensvormen, waaronder de dinosauriërs. En dit maakte de opmars van de zoogdieren mogelijk, waaronder de mens.

 

Het heelal heeft nog 100 miljard jaar te gaan. De snelheid van ontstaan van sterren neemt af. En als de laatste ster sterft wordt het licht uitgedaan. Is dat dan het einde ? Misschien niet, want er bestaan theorieën  over een bijna oneindig aantal heelallen (de snaartheorie).

 

Met ca. 40 bezoekers was het een goede opkomst. Vanaf de inslag in Yukatan kwamen de vragen los, bij dinosauriërs en wat er naar kwam kon iedereen zich wel een voorstelling maken. Wat ervoor kwam was toch wel erg lang geleden, en duizelde het van het aantal nullen. Het was een uitstekende lezing, en Jo kreeg een welgemeend applaus.

 

Wie nog meer over dit onderwerp wil weten kan terecht bij de sterrenkundige vereniging Triangulum (www.triangulum.nl).

Hieronder enkele foto’s gemaakt door Richard Morgan. Daarnaast staan afbeeldingen van enkele slides die door Jo gepresenteerd zijn.