Op woensdag 13 maart heeft Riët Brand een interessante lezing gegeven over Ghana. Een paar jaar geleden is Riët naar Ghana geweest met de bedoeling verder te reizen naar het voormalige koninkrijk Dahomey, tegenwoordig Benin geheten. Rechtstreeks naar Benin was moeilijk, dus maar naar Ghana en met een auto over de snelwegen richting Benin. Dat bleek moeilijker dan gedacht. De wegen op de kaart hadden wegen kunnen zijn, de navigatie gaf ook geen uitkomst. En met een kruissnelheid van 1.5 KM/h is Benin wel heel ver weg. Misschien maar beter ook, anders hadden we nu geen prachtige lezing over Ghana gehad.
Riët heeft iets over de geschiedenis, de slavenhandel, de talen, de adinkra symbolen, de chiefs, de mensen en nog veel meer verteld. Wie iets over de adinkra symbolen wil lezen kan op Ghana Products of Adinkra Symbols & Meanings kijken.
 |
GYE NYAME
Alleen voor God. |
De chief speelt nog steeds een belangrijke rol in de Ghanese dorpen. Als je zo’n dorp wilt bezoeken gaat dat via de dorpsoudste naar de chief, die je natuurlijk een fles gin moet geven. Hiermee voert hij allerlei rituelen uit. De opper-chief (de koning) van de Ashanti (het belangrijkste volk van Ghana) had een gouden “stool” (stoel) met een mythische betekenis. De Engelse bezetters waren wel geïnteresseerd in het goud (niet zozeer in de stoel) en namen de stoel in beslag. Gelukkig waren de Ashanti wel zo verstandig geweest een replica in beslag te laten nemen.
De slavenhandel was niet iets wat de Europeanen bedacht hebben. Lang voor hun komst was er al een levendige slavenhandel. Wel hebben zij het geïntensiveerd. In totaal zijn 12 – 20 miljoen slaven naar Noord- en Zuid-Amerika vervoerd. O.a. vanuit fort Elmina, een van oorsprong Portugees fort dat de Nederlanders tot midden 19de eeuw in bezit hadden. Hier kun je nog het “point-of-no-return” zien. Voorbij dit punt was er voor de slaven geen weg terug en werden ze via een soort glijbaan in het ruim van een schip gedumpt.
Eén van de voornamen van Ghanezen is meestal afgeleid van de dag van de week dat ze geboren zijn. Kofi Atta Annan, de zevende secretaris/generaal van de Verenigde Naties, heet zo omdat hij op een vrijdag was geboren (Kofi) als helft van een tweeling (Atta) en als vierde kind (Annan).
Er waren 26 deelnemers, die Riët een warm applaus gaven. Er lagen nog prachtige boeken en voorwerpen uit en over Ghana ter inzage. En een fles gin, die onaangeroerd bleef. Ook het boek “De zwarte met het witte hart” van Arthur Japin over Kwasi en Kwame, twee Afrikaanse prinsjes, die aan koning Willem I geschonken werden ter bevestiging van een overeenkomst met de Nederlandse regering voor de levering van ex-slaven om als KNIL-soldaat te dienen (een verkapte vorm van slavernij).
Hieronder de foto’s van de presentatie:
