Lezing over “Kunstmatige intelligentie” door Nico van den Broek
Na afloop van de ALV krijgt Nico van den Broek het woord voor zijn lezing over Kunstmatige intelligentie met als ondertitel: “De nieuwe Systeemtechnologie”. Het eerste deel van zijn verhaal is gewijd aan “Begrippen en terminologie”. Van KI (of het meestal gebruikte Engelse AI) is volgens Nico sprake, als computers taken uitvoeren die, normaal gesproken, menselijke intelligentie vereisen. De basis van KI is: ‘Machine Learning’, een procedé dat is geïnspireerd op de werking van de menselijke hersenen. Hoe die hersenprocessen precies werken – in de vorm van neurale netwerken – is en blijft voor veel mensen een groot raadsel. Vervolgens gaat hij in op de grote maatschappelijke zorgen over KI. Deze hebben te maken met het verlies van werkgelegenheid, problemen met de privacy, algoritmische vooringenomenheid (denk aan de toeslagenaffaire) en onduidelijkheid over de waarborgen voor transparantie, verantwoordelijkheid en integriteit.
In het tweede deel van zijn verhaal gaat het over de opgave van AI. Hij gebruikt daarvoor Rapport 105 van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid uit 2021. Daarin wordt AI de nieuwe systeemtechnologie genoemd. Onder dat begrip wordt verstaan: een technologie die door de hele economie en samenleving voor allerlei doelen gebruikt kan worden. Als conclusie stelt de WRR, dat AI als systeemtechnologie tot grote veranderingen in onze maatschappij zal leiden en dat de overheid daarvoor een agenda moet opstellen. De ontwikkelingen op het gebied van AI gaan echter zo snel, dat die conclusie uit 2021 in feite al is achterhaald: van het agenderen van ontwikkelingen is al lang geen sprake meer, hooguit van inperken van negatieve kanten.
Het derde deel van zijn verhaal is gewijd aan de toepassingen van AI op het gebied van de gezondheidszorg (denk aan diagnostiek, behandeling en patiëntenzorg), op het terrein van de beveiliging (bijvoorbeeld videobeveiliging) en in de maakindustrie (bij productontwikkeling, productie en logistiek).
Tot slot memoreert hij in het vierde deel een jaar geschiedenis van ChatGPT (GPT staat voor: Generative Pre-trained Transformer), een prototype van een chatbot met kunstmatige intelligentie gespecialiseerd in het voeren van dialogen met een gebruiker. Een chatbot is een geautomatiseerde gesprekspartner; het woord is een samenvoeging van het woord ‘chat’ en ‘robot’. Vervolgens wijst hij op een artikel van Oud-Microsoft topman Bill Gates op de website www.gatesnotes.com d.d. 9 november 2023. Daarin voorspelt Gates dat AI de omgang van het individu met de computer in de komende jaren drastisch zal veranderen door de introductie van z.g. agents. En hij sluit af met de bekendmaking van de Rijksoverheid dat grote stappen zullen worden genomen op het gebied van de Generatieve AI. Een uitvoerig beleidsdocument is recent door de Staatssecretaris van Digitale Zaken naar het parlement gestuurd.
Als toegift wil Nico de werking van ChatGPT laten zien. Maar dat mislukt omdat hij op dat moment geen toegang krijgt tot de betreffende OpenAI-website.